Επιμέλεια Συνέντευξης: Κωνσταντίνος Σολδάτος
Το Παλκοσένικο έχει σήμερα τη μεγάλη χαρά και τιμή να φιλοξενεί μια αγαπημένη μουσική μπάντα, τους Encardia που οι ήχοι τους μας ταξιδεύουν στο χώρο και στο χρόνο και να κουβεντιάζει μαζί τους με αφορμή τις συναυλίες που θα λάβουν χώρα τον Οκτώβρη στο Theatre of the No και συγκεκριμένα: “Η Σονάτα του Σεληνόφωτος” του Γιάννη Ρίτσου, την Κυριακή 12 Οκτωβρίου και “Tarantella Party”, την Παρασκευή 24 Οκτωβρίου.
Πώς ξεκίνησε η ιδέα των Encardia και πώς νιώθετε ότι έχει εξελιχθεί ο ήχος σας αυτά τα 20 και πλέον χρόνια;
Η πολυετής σχέση μου με την περιοχή της Καλαβρίας, με την ιδιότητα του «Αγιογράφου», με έφερε πολύ κοντά με τους ανθρώπους, τα έθιμα, τις παραδόσεις και τη μουσική τους. Έτσι αγάπησα τον τόπο, τη διάλεκτο των Ελληνοφώνων που αγωνίζεται να επιβιώσει, ένοιωσα κομμάτι κι εγώ του τόπου. Κάτι σαν δεύτερη πατρίδα μου ας πούμε. Αυτή η αγάπη οδήγησε στην ιδέα της μουσικής ομάδας που πήρε τη μορφή της το 2004 Ο ήχος από τότε εξελίσσεται αβίαστα και με πολύ φυσικό τρόπο, δημιουργούνται νέα ηχοχρώματα, νέες δικές μας μελωδίες, νέοι στίχοι, νέα τραγούδι, προκύπτουν ιδέες…
Η μουσική σας, όπως έχετε αναφέρει, είναι γεμάτη από το ηχόχρωμα που προέρχεται από την μουσική παράδοση της Νότιας Ιταλίας. Τι σας γοήτευσε σε αυτό το στυλ μουσικής και πώς το «παντρέψατε» με την ελληνική μουσική παράδοση;
Η δυναμική ενός ζωντανού λαϊκού πολιτισμού που είχα την ευκαιρία να βιώσω στην περιοχή και στη συνέχεια να «παρασύρω» και τα άλλα μέλη της ομάδας να το ζήσουμε όλοι μαζί μέσα από πολλά ταξίδια, γλέντια και συνέργειες με μουσικούς της περιοχής και πολλά άλλα. Μια περιπέτεια που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Έχετε συνεργαστεί με πολλούς καλλιτέχνες και μουσικούς από διαφορετικές χώρες. Υπάρχει κάποια συνεργασία που ξεχωρίζετε ως σταθμό στην πορεία σας;
Θα έλεγα ότι είχαμε πολλές συνεργασίες με εκπροσώπους της ελληνικής και της Κατωιταλικής μουσικής σκηνής… Να αναφερθούμε στους Νότιο-Ιταλούς ? Η σχέση και μαθητεία στον Βετεράνο Giovanni Avantaggiato, αγρότης στο επάγγελμα και θρύλος στη εγχώρια μουσική και την παράδοση του τόπου, ο Roberto Licci, επίσης ζωντανός θρύλος και ιδρυτής του συγκροτήματος Ghetonia, ο Franco Corliano που συνέθεσε το ιστορικό τραγούδι «adramu pai», η Vicenza Magnolo που έφυγε από τη ζωή μόλις 27 χρονών έχοντας όμως διανύσει τεράστια απόσταση σαν εκφραστής της μουσικής του τόπου και εκπρόσωπος της νέας γενιάς. Με όλους αυτούς και πολλούς άλλους είχαμε στενή σχέση και συνεργασία.
Ποια είναι η σχέση σας με το κοινό στις ζωντανές εμφανίσεις; Υπάρχει κάποια αξέχαστη στιγμή από live που σας έχει μείνει χαραγμένη στη μνήμη;
Πολλές στιγμές. Αλλά κυρίως τα ορθάνοιχτα μάτια απέναντι από τη σκηνή που μας κοιτούν με αγάπη και εσύ βλέπεις ότι τώρα δεν τους απασχολεί τίποτα και είναι εδώ μόνο για μας… Μια φορά μια μαθήτρια από το Βόλο ήρθε μόνη της με το ΚΤΕΛ για να μας ακούσει στη Θεσσαλονίκη και να μας πει ότι η ζωή της άρχισε να αλλάζει μόλις πρωτοάκουσε encardia στο Δεύτερο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας.
Το τραγούδι σας «Του Πολέμου» φέρει έναν βαθύ ανθρωπιστικό παλμό και μοιάζει, δυστυχώς, πιο επίκαιρο από ποτέ. Με αφορμή τις εικόνες που φτάνουν μπροστά μας καθημερινά από την Παλαιστίνη, πώς βιώνετε εσείς ως καλλιτέχνες τη σύγχρονη βαρβαρότητα των πολέμων; Πιστεύετε ότι η μουσική μπορεί ακόμη να σταθεί ως γέφυρα αλληλεγγύης ή ως φωνή διαμαρτυρίας απέναντι στη βία;
Η μουσική μπορεί να είναι έκφραση, διαμαρτυρία, γλώσσα, όχημα, γιατρικό, αλληλεγγύη από μόνη της. Τώρα το πως βιώνουμε αυτά που συμβαίνουν τι να πω…όπως όλοι οι άνθρωποι. Μάρτυρες του δράματος της ιστορίας που τη συνθέτουν ηγέτες «διάβολοι», οπαδοί και καλλιεργητές του μίσους μεταξύ των ανθρώπων, που το στρέφουν σε όποια κατεύθυνση επιθυμούν, την όποια στιγμή της ιστορίας αποφασίσουν να πλημυρίσουν με αίμα ότι ενοχλεί την ακατάσχετη πλεονεξία τους και τις δαιμονικές ισορροπίες τους…
Υπάρχει κάτι νέο που ετοιμάζετε αυτή την περίοδο; Τι να περιμένουμε από τους Encardia στο άμεσο μέλλον;
Αυτή τη χρονιά θεμελιώνουμε μια σταθερή συνεργασία με τον υπέροχο χώρο του «Theatre of the NO». Τρείς Κυριακές του μήνα η σονάτα του «Σεληνόφωτος» του Γιάννη Ρίτσου, μουσικοθεατρική παράσταση με τους encardia (μια τελείως διαφορετική ανάγνωση του ποιήματος) με πρωτότυπες εξαίσιες μουσικές συνθέσεις και τραγούδια του κιθαριστή μας Μιχάλη Κονταξάκη. Έπειτα μια Παρασκευή του μήνα ένα κανονικό μας “live” με περισσότερη έμφαση στο χορό και τον τίτλο «Τarantella party» Συνεχίζουμε ακόμα και τα σεμινάρια για τους φίλους μας παραδοσιακού και σύγχρονου χορού, βασισμένοι πάντα στις παραδοσιακές φόρμες της ταραντέλας και άλλων χωρών του Ιταλικού Νότου.
Πιστεύετε ότι η γλώσσα επηρεάζει τον τρόπο που το κοινό βιώνει τη μουσική σας ή η μελωδία είναι αυτή που ενώνει τους ανθρώπους ανεξαρτήτως γλώσσας;
Ο τρόπος που υπάρχεις στη σκηνή είναι που επηρεάζει τον ακροατή. Η σχέση που υπάρχει μεταξύ των μουσικών και η επαφή τους είναι που απλώνει προς τα κάτω και αγκαλιάζει το κοινό. Εμείς μιλάμε για συναντήσεις περισσότερο παρά για συναυλίες. Έπειτα πρέπει να νοιώσει ο ακροατής ότι αυτό που του προσφέρεις είναι κομμάτι δικό σου αλλά αφορά κι εκείνον.
Αν μπορούσατε να περιγράψετε τη μουσική των Encardia με μια εικόνα ή ένα τοπίο, ποιο θα ήταν αυτό;
Εncardia μαζί με μουσικούς από την Κάτω Ιταλία σε ένα χωράφι κάτω από τις ελιές τη Δεύτερη μέρα του Πάσχα…
Στα live σας ο χορός έχει πάντα έναν σημαντικό ρόλο. Πώς προέκυψε αυτή η ιδέα και πόσο σημαντικός είναι για να μεταφέρει στο θεατή τη μουσική κουλτούρα που διαπνέει το συγκρότημα;
Επιδιώκουμε πάντα η μουσική μας να μη χάσει το λαϊκό της χαρακτήρα παρά τις σύγχρονες έως μεταμοντέρνες ιδέες που μπαίνουν μέσα στον ήχο μας. Ο χορός είναι πολύ δυνατό στοιχείο όσον αφορά τις λαϊκές παραδόσεις που βοηθάει επίσης στο να μειώνεται η απόσταση μεταξύ του καλλιτέχνη και του ακροατή. Επίσης είναι πολύ τίμιο πιστεύω σε κάποιον που στέκεται η κάθεται και σε ακούει προσεκτικά ακίνητος κάποια ώρα, να τον προσκαλέσεις να συμμετέχει κι αυτός με το χορό, ακόμα και με το τραγούδι κάποιες φορές. Έπειτα η χορευτική ομάδα μας, που πολλές φορές φτάνει και τις έξι κοπέλες, παρουσιάζει πέρα από τον παραδοσιακό χορό και μια σύγχρονη χορογραφία με αφετηρία πάντα τις διάφορες παραδοσιακές φόρμες της ταραντέλας.
Θωρείτε ότι η μουσική μπορεί να λειτουργήσει ως καταφύγιο ή ως μέσο έκφρασης σε περιόδους κοινωνικών ή προσωπικών δυσκολιών;
Όχι μόνο η μουσική αλλά και η τέχνη γενικότερα μπορεί να λειτουργήσει σαν αντίδοτο στα δηλητήρια της ζωής, είτε είναι προσωπικά είτε κοινωνικά. Σίγουρα σαν μέσο έκφρασης και διαμαρτυρίας, αλλά και σαν φάρμακο για να μην χάσει κανείς τα λογικά του μέσα στον παραλογισμό μιας ιστορίας που καταπίνει και εξοντώνει χιλιάδες-εκατομμύρια ψυχές και διαιωνίζει το μίσος μεταξύ αθώων και ανυποψίαστων ανθρώπων…
Τι θα συμβουλεύατε νέους μουσικούς που θέλουν να ασχοληθούν με την παραδοσιακή μουσική και με το μουσικό στυλ που χαρίζετε στο κοινό σας;
Θα συμβούλευα να ζήσει κανείς από κοντά και να γνωρίσει τον τόπο και τους ανθρώπους της μουσικής που αγαπά. Να αναζητήσει γνήσιους εκπροσώπους της. Να φάει και να πιεί, να γλεντήσει μαζί τους, να νιώσει τον κόσμο, την ψυχή τους. Έπειτα να τους μελετήσει, αλλά να μην τους αντιγράψει. Να κάνει αυτό που αισθάνεται αφού το εντοπίσει και το ανακαλύψει με ειλικρίνεια.
Διαβάστε εδώ και εδώ για τις δύο συναυλίες των Encardia που έρχονται τον Οκτώβριο στο Theatre of the NO.