Το Παλκοσένικο αποχαιρετά με μεγάλη θλίψη το σπουδαίο θεατράνθρωπο, σκηνοθέτη, ηθοποιό, συγγραφέα, μεταφραστή και δάσκαλο, Βασίλη Παπαβασιλείου, ο οποίος έφυγε σήμερα από τη ζωή σε ηλικία 76 ετών, αφήνοντας πίσω του μια τεράστια παρακαταθήκη για το ελληνικό θέατρο. Ο σπουδαίος αυτός διανοητής και κορυφαίος δάσκαλος του θεάτρου άφησε την τελευταία του πνοή νωρίς το πρωί της Παρασκευής (6/6), έπειτα από πολύμηνη περιπέτεια με την υγεία του και νοσηλεία στη ΜΕΘ. Το θέατρο πενθεί. Διότι αυτό το οξύτατο πνεύμα με τον απίστευτο πλούτο γνώσεων διέθετε ένα ανελέητο και διαβρωτικό χιούμορ…
Γιατί όπως ο ίδιος έλεγε: «η ζωή φροντίζει να μου υπενθυμίζει κάθε τόσο ότι δεν είμαι τόσο σοβαρός όσο νομίζω».
Κοινωνικός και πολιτικός ανατόμος, καυστικός και δηκτικός, ευαίσθητος και δίκαιος έλεγε για την δύσβατη και δύσκολη εποχή που διανύουμε: “Η εποχή μας παράγει την ηγεμονία του γελοίου. Ζούμε μέσα στο γελοίο νομίζοντας ότι ζούμε μέσα στο σοβαρό. Βλέπετε, υπάρχει και η λογοκρισία του γελοίου. Γιατί αν πούμε σε κάποιον ότι ο αγώνας επιβίωσης που δίνει, γίνεται στον αστερισμό του γελοίου θα προσβληθεί.”
Τυχεροί όσοι τον παρακολούθησαν στο θέατρο, διπλά τυχεροί όσοι μίλησαν μαζί του, μοιράστηκαν, αντάλλαξαν σκέψεις, λόγια, εικόνες και τους τίμησε με τη φιλία του. Σπάνια περίπτωση ανθρώπου, πολιτικά ενεργού, βαθύτατα στοχαστικού, ο Βασίλης Παπαβασιλείου υπήρξε μια εμβληματική φιγούρα του σύγχρονου θεάτρου, το οποίο και σημάδεψε με την παρουσία και τον λόγο του.
“Αν ο πολιτικός σας πει ψέματα η απάτη του είναι αιματηρή· αν ο δικαστικός σας πει ψέματα η απάτη του είναι φονική. Το θέατρο όμως ελέγχει την απάτη των άλλων σκηνών και διεκδικεί αυτό που ο Κοκτώ έλεγε ως εξής: «Είμαι ένα ψέμα που λέει πάντα την αλήθεια».” είχε πει σε συνέντευξή του.
Γεννήθηκε το 1949 στη Θεσσαλονίκη. Αρχικά, ξεκίνησε σπουδές στην Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, αλλά δεν τις ολοκλήρωσε, καθώς αποφάσισε να ακολουθήσει τον δρόμο της υποκριτικής, εγγραφόμενος στη Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης.
Στην πορεία της καριέρας του, είχε σκηνοθετήσει τριάντα παραστάσεις σε διάστημα τριάντα ετών, περιλαμβάνοντας έργα κλασικών και σύγχρονων συγγραφέων όπως Σοφοκλή, Γκολντόνι, Μαριβώ, Χόρβατ, Μποντ, Σαίξπηρ, Πιραντέλλο, Μολιέρου, Αναγνωστάκη, Στάϊκου, Μανιώτη, κ.ά. Επιπλέον, ασχολήθηκε με τη μετάφραση θεατρικών και πεζών κειμένων, εργαζόμενος πάνω σε έργα συγγραφέων όπως Γκολντόνι, Μποντ, Μολιέρος, Μπαρτ, Σαντ, κ.ά.
Επιπλέον, ασχολήθηκε με τη μετάφραση θεατρικών και πεζών κειμένων, εργαζόμενος πάνω σε έργα συγγραφέων όπως Τους Ζυγούς Λύσατε (2019), Η Ελένη (του Γιάννη Ρίτσου – 2017), Relax…Mynotis (2016), Σιχτίρ ευρώ, μπουντρούμ δραχμή… θα πεις κι ένα τραγούδι, Ιφιγένεια εν Ταύροις του Γκαίτε, Ο Τυχοδιώκτης… βασισμένος στον Χουρμούζη, Του Κουτρούλη ο γάμος (2012), ο Κύκλωπας (2013), καθώς επίσης και δύο οπερέτες του Θεόφραστου Σακελλαρίδη.
Η συνεισφορά του στον χώρο του θεάτρου τιμήθηκε με πολλές διακρίσεις. Είχε τιμηθεί με τον τίτλο του Ιππότη των Γραμμάτων και των Τεχνών από τη Γαλλική Δημοκρατία, με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού της Γαλλίας. Παρείχε εκπαίδευση, όχι συστηματικά, σε δραματικές σχολές και στο Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Τον τίμησαν επίσης φορείς όπως ο Δήμος Αθηναίων, ο Δήμος Χαλανδρίου, η Ένωση Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών, καθώς και το Φεστιβάλ Θεάτρου Συρακουσών στη Σικελία.
Αποχαιρετούμε τον Βασίλη Παπαβασιλείου, τον μοναδικό δάσκαλο, με βαθιά συγκίνηση.
(*Παράθεση τμημάτων πρωτότυπου κειμένου απ’ τον Ημεροδρόμο)