Επιμέλεια Συνέντευξης: Άννα Βαμβακάρη
Σήμερα έχουμε τη χαρά να φιλοξενούμε στο Παλκοσένικο δύο νέους ηθοποιούς, τη Δανάη Γεωργούλα και τον Βασίλη Ζαφειρόπουλο, που πρωταγωνιστούν στην παράσταση “Γιαγιά, όλα μια μέρα θα πεθάνουν”, η οποία ανεβαίνει κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.15 στο ΠΛΥΦΑ.
Πείτε μας δύο λόγια για τους ρόλους σας στην παράσταση “Γιαγιά, όλα μια μέρα θα πεθάνουν;”
Δανάη: Με το Βασίλη είμαστε αδέρφια. Τα παιδιά της “γιαγιάς” δηλαδή. Θα έλεγε κανείς ότι λειτουργούμε πλήρως αντιδιαμετρικά σε σχέση με τον τρόπο ζωής μας, αλλά και σε σχέση με τη μητέρα μας. Αυτό είναι κάτι που (χωρίς να έχω αδέρφια στη ζωή) μπορεί να συμβεί μεγαλώνοντας στο ίδιο περιβάλλον. Πάντα θα υπάρχουν οι “αγαπημένοι” και αυτό αναπόφευκτα, φέρει συγκρούσεις και αντίστοιχες συμπεριφορές.
Βασίλης: Ο Billy είναι ο γιος, το αγόρι της οικογένειας, ο μικρότερος από τα παιδιά έχει δύο αδελφές τη Δανάη και την Παναγιώτα (Πέννυ) που ζει στη Θεσσαλονίκη. Παρουσιάζεται να είναι το μαύρο πρόβατο σαν να λέμε της οικογένειας ο outlaw που μπλέκει συνέχεια σε περιπέτειες. Στη παράσταση μας, έχει φτάσει στο σημείο να χρωστάει ένα μεγάλο ποσό σε έναν τοκογλύφο και προσπαθεί εκμεταλλευόμενος την άνοια της “γιαγιάς”,της μαμάς του της Τούλας δηλαδή, να την κάνει να υπογράψει για να πουληθεί το σπίτι καθώς “Η πρώτη κατοικία έχει πια πεθάνει”.
Την παράσταση σκηνοθετεί ο Γιώργος Παύλου, ένας νέος σκηνοθέτης απόφοιτος του τμήματος σκηνοθεσίας του Εθνικού Θεάτρου. Πώς είναι να σας σκηνοθετεί ένας νέος άνθρωπος, τόσο κοντά στην ηλικία σας;
Δανάη: Από την προετοιμασία μας πριν μπούμε στη δραματική σχολή, αλλά και κατά τη διάρκεια της φοίτησής μας, ακούγαμε συνέχεια για “τον κόσμο έξω” και “τη ζωή μετά”. Ακούγαμε ιστορίες σε σχέση με τη συμπεριφορά, τη διαχείριση και την ζωή ενός ανθρώπου που έπρεπε να βγει”εκεί έξω” και να αντιμετωπίσει όλα αυτά που είχαν στιγματίσει-τραυματίσει γενιές και γενιές ηθοποιών που έπρεπε να κάνουν “blend in” στον κόσμο όπως τον ξέραμε. Μαζί με τον πυρήνα της παράστασής μας λοιπόν, μπορεί να μην έχουμε βιώσει πραγματικά όλο αυτό το κύμα για το οποίο ακούγαμε τόσα χρόνια, αλλά από την πολύ μικρή μου συναναστροφη με αυτόν τον κόσμο, μπορώ να πω πως κι αυτό είναι κάτι το οποίο σιγά σιγά πεθαίνει. Πεθαίνει και έρχεται μια νέα εποχή ανθρώπων όπως ο Γιώργος Παύλου. Που άσχετα με την ηλικιακή μη-διαφορά μας, φρόντισε να απομυθοποιήσει όλον αυτό το “θόρυβο” για τη θέση την οποία εκπροσωπεί. Ποιος μας λέει ότι ένας σκηνοθέτης ΠΡΕΠΕΙ να είναι μεγαλύτερος απ τους ηθοποιούς του; Όταν λειτουργούμε σαν ομάδα (πράγμα που ο Γιώργος φρόντισε να κάνουμε) δεν υπάρχει διαχωρισμός. Απλά τυχαίνει οι θέσεις να είναι διαφορετικές σε σχέση με τις αρμοδιότητες. Ίσα ίσα που θα έλεγα ότι ήταν απίστευτα απελευθερωτικό το γεγονός ότι στη διάρκεια της συνεργασίας μας είχαμε να κάνουμε με έναν άνθρωπο που έχουμε κοινό timing, κοινές αναφορές και πάνω απ όλα κοινή αγάπη γι αυτό που κάνουμε όλοι μαζί απ την αρχή.
Βασίλης: Είναι μεγάλη χαρά να δουλεύουμε με έναν νέο άνθρωπο και συγκεκριμένα με το Γιώργο, καθώς υπάρχει μια απενοχοποίηση στην έννοια “δουλειά” και “συνεργασία “. Όντας από την ίδια γενιά, μας απασχολούν τα ίδια ζητήματα, έχουμε πολύ κοινές αναφορές, μιλάμε την ίδια γλώσσα, οπότε βλέπεις έναν σκηνοθέτη ο οποίος νιώθεις αυτομάτως ότι σε όλη τη διαδικασία είναι με το μέρος σου, είστε στην ίδια μεριά και πότε απέναντι, αναζητά, διερωτάται, δεν έχει τις απαντήσεις έτοιμες, ως νέος σκηνοθέτης το ψάχνει από παντού και δεν αναφέρομαι μόνο στο έργο αλλά και στην προσέγγισή του με τους ηθοποιούς του, υπάρχει μία αμφίδρομη ισότιμη σχέση, αυτό είναι που φτιάχνει τις ωραίες ομάδες.
Ο κόσμος της γιαγιάς στο έργο σας χάθηκε. Τι πήρε μαζί του;
Δανάη: Πήρε μαζί του για μένα περισσότερο απ όλα τα υπόλοιπα, τις μνήμες. Ο κόσμος του τώρα έχει μάθει να ξεχνάει, να αδιαφορεί συνειδητά. Να έρχεται αν θέλετε σε μια άρση συναισθημάτων, σε μια άρση γενικώς. Αυτό το μούδιασμα είναι που πρέπει να πολεμήσουμε και να μην το αφήσουμε να μας κατακλύσει. Συμβαίνουν καθημερινά πράγματα για τα οποία εξοργιζόμαστε και μετά από 3 μέρες επανερχόμαστε στη “ζωή” μας. Ο κόσμος της γιαγιάς μας δε θα το άφηνε να συμβεί αυτό.
Βασίλης: Νιώθω πολύ τυχερός που είμαι παιδί της γενιάς του ‘90, γιατί αυτή η γενιά πρόλαβε να ζήσει τη μετάβαση ενός κόσμου σε έναν άλλον και οι δύο με τα καλά και τα κακά τους, καθώς αυτή η γενιά έζησε τα κατάλοιπα του κόσμου της “γιαγιάς” αλλά και την είσοδο σε μια πρωτόγνωρη για τον πλανήτη πραγματικότητα. Είμαι ευγνώμων που πρόλαβα σαν παιδί να μην έχω κινητό, που έπαιξα όντως σε αλάνες και πάρκα, που η μάνα μου έπαιρνε τηλέφωνο στο σπίτι του κολλητού μου για να με ψάξει, που άκουγα μουσική με cd και Walkman, ένας κόσμος ορατός, απτός, μες την κίνηση, τη συνδιαλλαγή, το συναίσθημα. Μπήκαμε σε μια εποχή απόστασης, ισοπέδωσης, μουδιάσματος, αδράνειας, αποχαύνωσης, που βέβαια με τα γεγονότα των τελευταίων ετών (από covid και μετά) αρχίζει και αυτό να αλλάζει, καθώς ξυπνάμε όλο και περισσότερο μέρα με τη μέρα σε σχέση με το τι πραγματικά συμβαίνει γύρω μας και τι έχει νόημα τελικά.
Αν τελείωνε αύριο και ο δικός μας κόσμος με ποια “υλικά” θα θέλατε να ξαναχτιστεί ένας καλύτερος;
Δανάη: Δε θα ήταν υπέροχο αν μπορούσαμε να επανανακαλύψουμε τι στ΄ αλήθεια σημαίνει μουσική; Τι στ΄ αλήθεια σημαίνει να κρατάς πρώτη φορά το χέρι του ανθρώπου που σε κάνει να ακούς αυτή τη μουσική χωρίς ούτε ένα μουσικό όργανο; Είναι πράγματα που θεωρούμε πια αυτονόητα και προσπερνάμε την πραγματική τους δύναμη. Είναι μερικές φορές που οριακά το εύχομαι. Να τελείωνε ο κόσμος για να μπορέσουμε να εμπιστευτούμε ξανά αυτά τα λίγα κι απλά πράγματα. Είμαι σίγουρη πως δε θα καταλήγαμε ξανά εδώ. Μπορεί ν ακούγεται λίγο παιδικό αυτό. Μήπως όμως είναι όντως παιδικό και θα έπρεπε να παραμείνει έτσι; Αυτό είναι που λείπει πιο πολύ απ τον καιρό μας. Το παιδί που παλέψαμε τόσο σκληρά να κάνουμε να σωπάσει.
Βασίλης: Θα ακουστεί κλισέ αλλά αν τηρούσαμε όλα τα κλισέ θα είχαμε έναν άλλο κόσμο. Νομίζω όλα ξεκινάνε και τελειώνουν από το πώς και πόσο δουλεύουμε με τον εαυτό μας. Όσο μπορεί ο καθένας να κοιτάζεται στον καθρέφτη από λίγο κάθε μέρα (ότι κι αν σημαίνει αυτό) και μετά βγαίνοντας εκεί έξω να γυρνάει δίπλα και να κοιτάζει τον διπλανό του. Όταν εγώ δουλεύω εμένα και είμαι καλά (όσο γίνεται) με εμένα μπορώ να φροντίσω και τον άλλον, και μόνο βάζοντας προτεραιότητα το μαζί και αντιλαμβανόμενοι ότι μαζί πάμε πιο μακριά και το “εγώ “ είναι ένα μοντέλο επιβίωσης που δεν λειτουργεί εδώ και πολλούς αιώνες θα μπορέσουμε να μπούμε σε μια νέα σφαίρα πραγμάτων.
Υπάρχουν κάποια θεατρικά έργα που θα θέλατε να “επιβιώσουν” ώστε να θέσουν τις βάσεις της νέας εποχής;
Δανάη: Οποίο θεατρικό έργο έχει γραφτεί ποτέ, ήταν αποτέλεσμα βαθιάς ανάγκης. Προφανώς και υπάρχουν “αγαπημένα” μου. Οι Τσέχωφ, Μακ Ντόνα, Γκόρκι, Μπρεχτ, Ίψεν, Ντοστογιέφσκι· δε θα τελειώσει ποτέ η λίστα αν την ξεκινήσω. Αλλά το γεγονός ότι προσωπικά κατανοώ (στο επίπεδο που μπορώ) τους παραπάνω και άλλους πολλούς και πολλές, δε σημαίνει ότι για κάποιον δε θα υπάρχει μια άλλη αντίστοιχη λίστα. Απ αρχής κόσμου, τα έργα αυτά γράφονταν για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Θα μπορούσα να αλλάξω λίγο τη διατύπωση και να πω “Για να τεθούν οι βάσεις της νέας εποχής θα έπρεπε όλοι μας και όλες μας να πλησιάσουμε λίγο την έννοια παγκόσμια δραματουργία. Κι έτσι ίσως και να καταλάβουμε κάτι για τη ζωή”.
Βασίλης: Κάθε έργο που ο συγγραφέας έχει καταφέρει να εμβαθύνει στην ανθρώπινη φύση, να σκιαγραφήσει και να φέρει στο φως τα ανθρώπινα πάθη, ελαττώματα, σκοτάδια είναι έργο διαχρονικό που σίγουρα αξίζει να επιβιώσει για να μας θυμίζει ποιοι είμαστε και που μπορούμε να φτάσουμε. Δεν θα μπορούσε ποτέ ο Τσέχοφ και ο Σαίξπηρ να λείπουν από αυτά ας πούμε.
Πολλοί/ές ηθοποιοί που ξεχώρισαν σε προηγούμενες δεκαετίες βασίστηκαν μόνο στο πρωτογενές ταλέντο τους και δεν είχαν φοιτήσει σε σχολές. Από τη δική σας εμπειρία ως σπουδαστών του Ωδείου Αθηνών, πως ενισχύεται και υποστηρίζεται το ταλέντο μέσω της εκπαιδευτικής διαδικασίας;
Δανάη: Για μένα η λέξη ταλέντο είναι από μόνη της λίγο ασαφής. Μπορεί ένα άτομο να έχει “ταλέντο” αλλά αν το αφήσει αδρανές να μην αποφέρει καρπούς, και ένα όχι και τόσο “ταλαντούχο” άτομο να προσπαθήσει μέχρι τα άκρα των ορίων του και να καταφέρει κάτι σπουδαίο απ αυτό. Η θεματική “Δραματικές σχολές” ειδικά στην Ελλάδα είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο. Προσωπικά πιστεύω ότι όταν υπάρχει θέληση ειλικρινής, σίγουρα θα βρεθεί ο τρόπος για να φτάσεις εκεί που θες. Ο δάσκαλός μας, ο Θοδωρής Αμπαζής χρησιμοποιούσε μια φράση που είναι απόλυτα ακριβής. Τα “Σκηνικά χιλιόμετρα” είναι αυτό που φτάνει έναν άνθρωπο στο να εξερευνήσει αυτό το πράγμα. Ούτε οι φοίτηση, ούτε η μη φοίτηση. Είναι θέμα τριβής και δουλειάς. Μαζί με πολλά άλλα μέσω της σχολής, καταφέραμε να συνεργαστούμε με ηθοποιούς απ όλο τον κόσμο. Πήγαμε 2 ταξίδια που δε θα ξεχάσω ποτέ στη ζωή μου. Ένα στην Κίνα και ένα στη Βουδαπέστη συμμετέχοντας σε φεστιβάλ της εκάστοτε χώρας. Αυτό ήταν πραγματικά ένα δώρο που με έκανε να καταλάβω τι δύναμη έχουμε σαν κλάδος και δεν πρόκειται να το αφήσουμε ανεκμετάλλευτο και δεν θα είχε γίνει τίποτα από όλα αυτά αν δεν είχε αναμειχθεί το ωδείο Αθηνών.
Βασίλης: Η έννοια “ταλέντο” αν μου επιτρέπεται είναι κάτι που λίγο στους καλλιτεχνικούς χώρους της Ελλάδας το έχουμε κάνει καραμέλα, είναι για να ευλογούμε τα γένια μας και λίγο. Ο πραγματικά ταλαντούχος δεν θα εστιάσει στην “ευκολία” , “τάση” , “έφεση” κλίση που μπορεί να έχει σε κάτι αλλά στη δουλειά που πρέπει να ρίξει για να το εξελίξει αυτό η οποία δεν σταματά ποτέ. Δεν υπάρχει άνθρωπος στον πλανήτη που να μην έχει ταλέντο σε κάτι. Αυτά είναι χτισμένα. Δυστυχώς ζούμε σε έναν κόσμο και σε μια κοινωνία που δεν σε βοηθάει μέσω της εκπαίδευσης από το σχολείο ακόμα να έρθεις σαν παιδί πραγματικά σε επαφή με τον εαυτό σου και τα ταλέντα σου, παρά σε κατευθύνει σε μια στείρα πεπατημένη για ευνόητους λόγους. Από την άλλη βέβαια αν εστιάσουμε στις δραματικές εγώ είμαι πολύ υπέρ της εκπαίδευσης, η οποία στην Ελλάδα σίγουρα χρειάζεται αναβάθμιση. Η αλήθεια είναι, -και αυτό είναι δεδομένο- πως δεν θα μάθεις μέσα από τη δραματική να παίζεις, ούτε η δραματική θα σε κάνει “καλλιτέχνη”. Αυτό έρχεται εμπειρικά μέσα από τη δουλειά βήμα-βήμα με πολλά λάθη, έχοντας εκτεθεί σε πολλά διαφορετικά υλικά, διαφορετικούς συνεργάτες και πάνω από όλα έχοντας εκτεθεί στον ίδιο σου τον εαυτό με διαφορετικούς τρόπους. Η καλλιτεχνική εκπαίδευση μπορεί να σου προσφέρει μια πλούσια φαρέτρα από πιθανά εργαλεία για το μέλλον ως προς το craft σου, και πολύ πολύ όμορφες συναντήσεις με ανθρώπους που θα σε εμπνεύσουν και θα σου ανοίξουν ορίζοντες.
Σε συνέχεια των αγώνων και των διεκδικήσεων των καλλιτεχνών κατά του προεδρικού διατάγματος 82/2022, πριν από μερικούς μήνες το Συμβούλιο της Επικρατείας αποφάνθηκε πως είναι αντισυνταγματικό να εξισώνονται τα διπλώματα των δραματικών σχολών με τα απολυτήρια λυκείου. Θέλετε να σχολιάσετε κάτι σχετικά με αυτό;
Δανάη: Νομίζω ότι πια έχουν ειπωθεί όλα. Έχουμε εξηγήσει πόσο παρανοϊκό είναι αυτό με όλους τους τρόπους. Θα μπορούσα να μιλάω μέχρι αύριο. Ευτυχώς βρέθηκε κάτι να μας πει ότι δεν είμαστε τρελοί. Αυτό βέβαια είναι μόνο η αρχή και αυτό που ελπίζω ότι θα έρθει μετά από το ΣτΕ, είναι κάτι που πρέπει να αλλάξει την κατάσταση ριζικά. Και αυτό, είναι και στο χέρι μας. Αν όχι, είμαστε καταδικασμένοι για άλλη μια φορά.
Βασίλης: Έγινε μεγάλος αγώνας από πολλούς καλλιτέχνες για αυτό και ειδικά από παιδιά δραματικών σχολών που ξεκινήσαν την όλη διαδικασία της κατάληψης στο Τσίλλερ. Όλο αυτό σε γενικότερο πλαίσιο έχει να κάνει με το πώς αντιμετωπίζεται ο πολίτης σε αυτή τη χώρα, που για άλλη μια φορά οι άνθρωποι που κυβερνούν μας έδειξαν ποσό δεν τους αφορά η ευημερία και η ανάπτυξη αυτού του τόπου και πόσο δεν μας υπολογίζουν. Υποτιμάς την τέχνη άρα και το πολιτισμό σου, έτσι κάνεις πιο “φτωχό” τον λαό σου, και δυστυχώς ο πολιτισμός είναι ένας τομέας από τους πολλούς, ήρθανε τα Τέμπη να κλιμακώσουν τα πράγματα. Ευτυχώς βλέπουμε πώς σιγά σιγά μάλλον ξυπνάμε και βλέπουμε τι πραγματικά έχει ουσία.
Δανάη και Βασίλη, θέλουμε να σας γνωρίσουμε καλύτερα. Με τι σας αρέσει να ασχολείστε όταν δεν κάνετε πρόβες και δεν παίζετε σε κάποια παράσταση;
Δανάη: Ούσα μουσικός με βασικό μου όργανο το τσέλο, έπρεπε να βρω κάτι αντιστικτικό για να βρίσκω ενεργειακά μια ισορροπία. Τα τελευταία 10 χρόνια προπονούμαι στο kick boxing και στις πιο “κλειστές” μου, ζωγραφίζω.
Βασίλης: Κυρίως περνάω χρόνο σπίτι διαβάζοντας, μελετώντας πιάνο, αλλά λατρεύω βόλτες και σπιτίσια αράγματα με φίλους.
Στο Παλκοσένικο αγαπάμε τις θεατρικές ιστορίες που έλαβαν χώρα τόσο πάνω στη σκηνή, όσο και γύρω απ’ αυτή, σε παρασκήνια, καμαρίνια, διαδρόμους και φουαγιέ. Έχετε κάποιες ιστορίες που σας έχουν μείνει στη μνήμη και που θέλετε να μας χαρίσετε;
Δανάη: Είναι τόσες πολλές που δεν ξέρω από που ν αρχίσω. Και είναι ακόμα περισσότερες αυτές που έλαβαν χώρα με τον κύριο Ζαφειρόπουλο να πρωταγωνιστεί. Δε θα ξεχάσω τις απέλπιδες προσπάθειές μας για να βρούμε έναν κανονικό καφέ σε ολόκληρο το Πεκίνο. Ήμασταν σαν τους Jim Carrey και Jeff Daniels σε haunting mode. Μου πήρε περισσότερο από όλες τις ερωτήσεις η συγκεκριμένη γιατί νομίζω όλες οι ιστορίες έχουν γίνει μια τεράστια στο μυαλό μου!
Βασίλης: Ειλικρινά είναι τόσες πολλές με αυτή την ομάδα μετά από τέσσερα χρόνια κάθε μέρα μαζί, που πραγματικά πελαγώνω και δεν μου έρχεται καμία. Είμαι σίγουρος πως η Δανάη έχει τόμους να διηγηθεί και για τους δύο μας.
Ποια τα σχέδια σας τόσο για το εγγύς, όσο και για το πιο μακρινό μέλλον; Δεχόμαστε και όνειρα…
Δανάη: Ένα από τα πιο επίμονα όνειρά μου ήταν και είναι να δουλεύω πάντα με ανθρώπους, φωτεινούς γεμάτους όρεξη και ενθουσιασμό για τη ζωή. Νομίζω αρχίζει να γίνεται πραγματικότητα! Όσο για τα σχέδια, το πρώτο και βασικότερο είναι να αφήσω το καλοκαίρι να με πάρει μακριά απ όλα για πρώτη φορά μετά από χρόνια χωρίς να λιώνω σε κάποια σεζόν. Καλλιτεχνικά είναι καλό να αφήνουμε τη ζωή να μας εκπλήσσει. Θα ανακοινωθούν (και παγιωθούν) σύντομα νεότερα!
Βασίλης: Επαγγελματικά, αυτή τη στιγμή πέρα από τη “Γιαγιά” είμαι και στην παράσταση “Τουραντό” σε σκηνοθεσία Στάθη Λιβαθινού στο Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας, τον Ιούλιο ξεκινάμε πρόβες για το επόμενο πρότζεκτ του κυρίου Λιβαθινού που θα ανέβει από Οκτώβρη. Σε προσωπικό επίπεδο έχω ανάγκη να ταξιδέψω.
Δανάη και Βασίλη σας ευχαριστώ πολύ για την όμορφη κουβέντα μας! Ήταν μεγάλη χαρά για εμάς να σας φιλοξενήσουμε σήμερα στο Παλκοσένικο. Σας εύχομαι υγεία, ευτυχία και δημιουργικότητα!
περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση εδώ: https://palcoscenico.gr/giagia-ola-mia-mera-tha-pethanoyn-plyfa/