Επιμέλεια συνέντευξης: Άννα Βαμβακάρη
Σήμερα έχουμε τη χαρά να φιλοξενούμε στο Παλκοσένικο μια νέα θεατρική ομάδα με το όνομα “Άρση – Θέση” που αποτελείται από τέσσερις νέες γυναίκες ηθοποιούς. Την ομάδα αποτελούν οι Άλκηστις Αγγελοπούλου, η Βικτωρία Καρακάσογλου, η Αθηνά Κολπονδίνου και η Αριάδνη Κωνσταντακοπούλου. Καλώς ήρθατε κορίτσια!
- Πότε και πως προέκυψε το όνομα της ομάδας σας;
Αθηνά: Η ομάδα Άρση- Θέση δημιουργήθηκε τον Ιούλιο του 2024, μετά από πρωτοβουλία της Βικτωρίας Καρακάσογλου και την ανάγκη της να παρουσιάσει στο κοινό το συγκεκριμένο έργο. Απαρτίζεται από τέσσερις νέες ηθοποιούς την Άλκηστις Αγγελοπούλου, τη Βικτωρία Καρακάσογλου, την Αθηνά Κολπονδίνου και την Αριάδνη Κωνσταντακοπούλου. Είμαστε απόφοιτες της Δραματικής Σχολής ΑΡΧΗ-Νέλλη Καρρά και τρείς από εμάς είμαστε συμφοιτήτριες στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών ΕΚΠΑ όπου και ήρθαμε σε επαφή με το έργο. Το όνομα προέκυψε με αφορμή δυο αγαπημένες λέξεις που χρησιμοποιούσε ο δάσκαλός μας Δημήτρης Ήμελλος.
- Ως σημείο συνάντησης είχατε τη δραματική σχολή ΑΡΧΗ της Νέλλης Καρρά και καθηγητή σας τον Δημήτρη Ήμελλο. Οι μαθητές/τριες του μίλαγαν για αυτόν με μεγάλο σεβασμό και θαυμασμό. Τι προσέφερε σε εσάς τόσο ως καλλιτέχνιδες όσο και ως ανθρώπους αυτή σας η εμπειρία;
Άλκηστις: Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι έχουμε τελειώσει όλες την ίδια σχολή, διότι καταφέρνουμε και μιλάμε με την ίδια σκηνική γλώσσα. Οι τρεις από εμάς είχαμε υπεύθυνο καθηγητή τον Δημήτρη Ήμελλο. Η σπουδή μαζί του είναι ένα ταξίδι σε έναν άλλον πλανήτη που δύσκολα εξηγείς. Σίγουρα η συνάντηση μαζί του μας έχει καθορίσει την κάθε μία με τον δικό της τρόπο και νιώθουμε βαθιά ευγνώμονες που τον γνωρίσαμε. Ήταν , είναι και θα είναι η αιτία που όλες μας βλέπουμε ποια το θέατρο και τη ζωή με άλλα μάτια.
- Πόσο δύσκολο είναι για εσένα Βικτωρία να παίζεις και να σκηνοθετείς την ομάδα σου και αντίστοιχα για την Άλκηστη, την Αθηνά και την Αριάδνη να σκηνοθετούνται από εσένα; Πώς έγινε αυτή η επιλογή;
Βικτωρία: Είναι η πρώτη μου σκηνοθεσία, και δεν το μετανιώνω ούτε στιγμή που διάλεξα αυτό το κείμενο. Ίσως το κείμενο με διάλεξε καλύτερα αφού από τη πρώτη ανάγνωση μου γέννησε πολύ έντονες εικόνες και σχήματα, περιμένοντας να πάρει ζωή στη σκηνή. Η ελλειπτικότητα του λόγου άνοιξε χώρο στη δημιουργικότητα και στη φαντασία μας, που συνυπήρχαν στο χώρο μέχρι το τέλος των προβών. Σίγουρα δεν ήταν εύκολο να το σκηνοθετώ και να παίζω, αλλά η Άλκηστις, η Αθηνά και η Αριάδνη πίστεψαν και αγκάλιασαν πολύ το όραμα μου. Η τόλμη και η ελευθερία στη δοκιμή ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της διαδικασίας.
Αριάδνη: Η Βικτωρία είναι ένα πολύ οργανωτικό και συνεπές πλάσμα πράγμα που από την πρώτη στιγμή έκανε την συνεργασία μας ξεκάθαρη, αλλά και απαιτητική διότι καταπιαστήκαμε η καθεμία με πολλά πράγματα ταυτόχρονα για την υλοποίηση αυτής της παράστασης. Νιώθω πως κάθε ομάδα χρειάζεται να έχει δυναμικές προσωπικότητες για να καταφέρνει να ολοκληρώσει τις ιδέες της. Ανθρώπους που έχουν θέληση, πείσμα και όραμα. Η Βικτωρία ανήκει σε αυτούς.
- Πείτε μας λίγα λόγια για το έργο του Μπέκετ που επιλέξατε ως πρώτη σας παράσταση και που κάνει πρεμιέρα την Κυριακή 9 Μαρτίου στο Χώρο Τεχνών Κ4.
Αριάδνη: Το έργο Γράφτηκε το 1972, ένα έργο όχι τόσο γνωστό και ανεβασμένο από την εργογραφία του συγγραφέα. Ο Μπέκετ ξεδιπλώνει την ιστορία ενός Στόματος που μιλά ύστερα από χρόνια. Ο θεατής παρακολουθεί αυτή τη στιγμή και γίνεται κοινωνός αυτής της προσπάθειας. Στόχος της ομάδας Άρση-Θέση είναι η ανάδειξη νέων έργων σε νέους θεατρικούς χώρους, μη συμβατικούς και άτοπους, όπως ο Μπέκετ επιλέγει στο έργο του Όχι Εγώ. Η παράσταση φιλοξενείται στον Χώρο Τεχνών Κ4 (Οι Άνθρωποι που Ακολουθούν τη Γη) επί της οδού Βεΐκου 28, στο Κουκάκι. Ένας πολυμορφικός χώρος με κύριες δράσεις την παραγωγή θεατρικών παραστάσεων, εικαστικών εκθέσεων, live μουσικών προγραμμάτων και υπηρεσίες εκπαίδευσης πάνω στις τέχνες της μουσικής, των εικαστικών και του θεάτρου. Στόχος του ιδρυτή και διαχειριστή Κώστα Κουτρούλη είναι η συσπείρωση και η ανάδειξη νέων καλλιτεχνών και η έκφραση μέσω των τεχνών.
- Ποιο θα μπορούσε να είναι το τραύμα που οδήγησε αυτή τη γυναίκα στο λεκτικό καταιγισμό;
Αθηνά: Μέσα από συγκεκριμένες φράσεις του κειμένου όπως ερειπωμένη τρύπα, καμία αγάπη, κατανοούμε ότι αυτή η γυναίκα έχει βιώσει προσωπικά τραύματα. Ο ίδιος ο Μπέκετ χωρίς να το αναφέρει ξεκάθαρα, εμπνεύστηκε από ένα αληθινό περιστατικό του βιασμού μιας γυναίκας. Μόνο το στόμα της έχει απομείνει ως σανίδα λύτρωσης και σωτηρίας. Το στόμα και ο λεκτικός δίχως συνοχή καταιγισμός των λέξεών της.
- Η κοινωνία τεχνηέντως, μέσω της πατριαρχίας, έχει φροντίσει οι γυναίκες είτε να μη μιλάνε είτε όταν μιλάνε να μην ακούγονται. Πώς πιστεύετε ότι αποφάσισε αυτή η γυναίκα να μιλήσει;
Αθηνά: Όσο ζει και ασφυκτιά στη σύγχρονη πατριαρχική κοινωνία μια γυναίκα, μετά από μια σωματική ή ψυχική κακοποίηση, ωθείται αργά η γρήγορα σε ένα σημείο όπου δεν έχει πλέον τίποτε να χάσει και αποφασίζει να μιλήσει ανοιχτά για την καταπίεση και τα τραύματά της. Η κοινωνία και οι νόρμες γύρω από τη γυναίκα μπορεί να την περιορίζουν για χρόνια, αλλά στην ώριμη ηλικία, όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση της εβδομηντάχρονης ηρωίδας του Μπέκετ, σηματοδοτείται σταδιακά μια ψυχική απελευθέρωση και μια συνειδητοποίηση ότι η ζωή της δεν είναι πια καθορισμένη από τους άλλους. Η γυναίκα εκφράζει για πρώτη φορά την ανάγκη της να μιλήσει, ακόμη και αν αυτό γίνεται με αποσπασματικό τρόπο, σε ένα περιβάλλον που φαίνεται να μην την αποδέχεται ή να την ακούει. Η απόφαση να μιλήσει για την κακοποίησή της, είναι μια πράξη αντίστασης, μια ανάγκη να επανεγγράψει την ιστορία της και να εξωτερικεύσει όσα έχει καταπιέσει για χρόνια. Η χρόνια σιωπή της συνδέεται άρρηκτα με το φόβο της κοινωνικής αποδοκιμασίας, την αίσθηση ότι η φωνή της δεν είχε αξία .. Ως τώρα!
- Θεωρείτε πως μπορεί μέσω του θεάτρου ένα προσωπικό τραύμα να καταστεί συλλογικό τραύμα της κοινωνίας;
Και οι τρεις: Μέσω του θεάτρου το προσωπικό ανάγεται σε συλλογικό, διότι ηθοποιοί και θεατές γίνονται κοινωνοί ίδιων γεγονότων. Όπως παράλληλα και το συλλογικό μετουσιώνεται σε προσωπικό για τον ηθοποιό διότι χρησιμοποιεί εργαλεία ενεργοποίησης αυτής της μνήμης του τραύματος που ο κάθε άνθρωπος φέρει μέσα του. Ένα τραύμα μπορεί να προβληματίσει συλλογικά, και εμείς αυτό αναζητάμε.
- Στο Παλκοσένικο συλλέγουμε ξεχωριστές θεατρικές ιστορίες. Θέλετε να μας χαρίσετε και εσείς τις δικές σας; Μπορούν να είναι κάποιες αναμνήσεις από τα χρόνια σας στη σχολή, από πρόβες ή από θεατρικές εμπειρίες και παραστάσεις που έμειναν ανεξίτηλες στη μνήμη σας ή ότι άλλο εσείς θέλετε.
Και οι τρεις: Οι καλύτερες στιγμές στο θέατρο είναι οι απρόβλεπτες, αυτές που δεν προετοιμάζονται και δεν υπολογίζονται γιατί κρύβουν μια παραπάνω δόση αλήθειας. Νιώθω πως οι καλύτερες παραστάσεις δίνονται στα παρασκήνια, από τα οποία θυμάμαι έντονα μια στιγμή. Σε μια παράσταση μια συνάδελφος διψούσε πολύ και ήπιε από ένα μπουκάλι που μέσα είχε παραφίνη. Όπως καταλαβαίνετε δινόταν μια άλλη παράσταση παράλληλα. Μια άλλη στιγμή επί σκηνής ήταν όταν μετέφερα ένα γραμμόφωνο το οποίο είχε ραγίσει στο κάτω μέρος και το χέρι γέμισε με αίματα. Όταν βρίσκεσαι σε πτήση όπως ονόμαζε ο δάσκαλός μας Δημήτρης Ήμελλος τη σκηνή, καλείσαι να διαχειριστείς ό, τι έρθει είτε από έξω είτε από μέσα. Από τη σχολή θυμάμαι το “τίποτα προσωπικό” που μας έλεγε η Νέλλη Καρρά και το “ο πρωταγωνιστής να είναι ο άλλος, όχι εγώ, να παίζετε για τους άλλους ” από τον Δάσκαλο.
Αθηνά: Το θέατρο είναι μια περιπετειώδης δουλειά με πολλές και έντονες στιγμές. Η μία που μου έρχεται στο μυαλό είναι από τη δραματική σχολή Αρχή της Νέλλης Καρρά. Είχαμε υπεύθυνο καθηγητή υποκριτικής τον Δημήτρη Ήμελλο, τον άνθρωπο εκείνο που μου έμαθε πραγματικά τι σημαίνει θέατρο και τι σημαίνει να ζεις ποιητικά. Αισθάνομαι απεριόριστη ευγνωμοσύνη που τον είχα Δάσκαλο. Στο τέλος του δεύτερου έτους μου είχε πει την χαρακτηριστική φράση μετά το τέλος των παρουσιάσεων στο τέλος της χρονιάς: Αθηνά, καλωσόρισες στο δεύτερο έτος. Εκεί κατάλαβα ότι το να ανεβαίνεις πάνω στη σκηνή είναι ένας γκρεμός και ότι πάντα οφείλεις να μιλάς προσωπικά. Και μια δεύτερη συγκινητική στιγμή είναι φέτος στα πλαίσια της πρακτικής μου στο μεταπτυχιακό της Διδακτικής του Θεάτρου στο ΕΚΠΑ. Με την Αριάδνη, μέλος της ομάδας μας, κάναμε μάθημα θεάτρου σε έφηβες μετανάστριες από την Σομαλία. Καθώς με ενδιαφέρει ιδιαίτερα η θεατρική διδασκαλία και εμψύχωση ομάδων, μου έδωσε μεγάλη χαρά αυτή η στιγμή.
περισσότερα για την παράσταση εδώ: https://palcoscenico.gr/oxi-egw-tou-samuel-beckett-arsi-thesi-sto-k4/