Επιμέλεια Συνέντευξης: Άννα Βαμβακάρη
Το Παλκοσένικο έχει σήμερα τη χαρά να φιλοξενεί τον Θεοδόση Σκαρβέλη που σκηνοθετεί και τη Χρύσα Βουλουτάκη που πρωταγωνιστεί στην παράσταση “Η Πυριτιδαποθήκη”, η οποία ανεβαίνει κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 20.00 στο Θέατρο Κάτω απ’ τη Γέφυρα.
Θεοδόση και Χρύσα σας καλωσορίζω στο Παλκοσένικο και ξεκινώντας θα ήθελα να μου πείτε λίγα πράγματα για το έργο “Πυριτιδαποθήκη” του Ντεγιάν Ντουκόφσκι που ανεβάζετε φέτος.
Θ: Η παράσταση δημιουργήθηκε αρχικά ως μία από τις πτυχιακές παραστάσεις των τελειόφοιτων της δραματικής σχολής του Πειραϊκού Συνδέσμου. Έψαχνα ένα σύγχρονο έργο, που να μπορούν να συνδεθούν και να καταλάβουν άμεσα τα παιδιά, με πολλούς χαρακτήρες (15μελής θίασος). Η «Πυριτιδαποθήκη» ήταν ιδανική επιλογή επειδή αποτελείται από 11 αυτοτελείς σκηνές κάτω από μία κοινή προτεινόμενη συνθήκη: μια βαλκανική πόλη πριν ή μετά από έναν πόλεμο. Αυτή η ιδιαίτερη δομή μας έδωσε την ελευθερία όχι απλώς να «παίξουμε» με τις σκηνές ως προς τη σκηνική τους αποτύπωση και τα φύλα των χαρακτήρων, αλλά να δημιουργήσουμε και δικές μας σκηνικές εικόνες, να βουτήξουμε στον κόσμο του συγγραφέα και να τον ερευνήσουμε με παιχνιδιάρικη διάθεση, έτσι ώστε να πούμε τις δικές μας αλήθειες για τη ζωή όπως τη βιώνουμε σήμερα.
Σε ποια ζητήματα επικεντρώνεται ο συγγραφέας;
Θ: Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου (παρεμπιπτόντως, έχει εξαντληθεί στα βιβλιοπωλεία, τα τελευταία διαθέσιμα αντίτυπα θα μπορείτε να τα βρείτε στο Θέατρο) γράφει: «Οι αλυσιδωτές αντιδράσεις ενός φαινομένου που ονομάζεται Βαλκάνια». Εγώ θα συμπληρώσω πως βλέπουμε τη βία σε όλες της τις εκφάνσεις.
Ο Ντουκόφσκι κατάγεται από τα Βαλκάνια, μια γειτονιά χωρών στα οποία συγκαταλέγεται και η Ελλάδα. Εντοπίζετε ομοιότητες μεταξύ όσων διαδραματίζονται στο έργο και όσων συμβαίνουν στην Αθήνα του 2025;
Χ: Σε κάθε σκηνή τουλάχιστον ένας χαρακτήρας είναι έτοιμος να εκραγεί με την παραμικρή αφορμή, όπως ακριβώς μπορεί να συμβεί ένα όμορφο δευτεριάτικο πρωινό σε ένα λεωφορείο στο κέντρο της Αθήνας. Η Πυριτιδαποθήκη είναι ένα έργο που γράφτηκε σχεδόν 35 χρόνια πριν και μας βάζει να αναρωτιόμαστε ακόμη “πού μας ξέφυγε εμάς το πράγμα;”
Θ: Στο εφηβικό τμήμα του Πειραϊκού τα παιδιά μού έχουν περιγράψει ακραία γεγονότα που είναι η καθημερινότητά τους στα σχολεία. Πέρυσι στην οδό Πανεπιστημίου, ένας άνδρας που τσακωνόταν με κάποιους στο πεζοδρόμιο διέσχισε τη λεωφόρο και προσπάθησε ν’ ανοίξει την πόρτα του αυτοκινήτου στο οποίο βρισκόμουν μέσα. Θεωρώ ότι δυστυχώς(;) το έργο παρουσιάζει μια αρκετά πιθανή μελλοντική εκδοχή της Αθήνας.
Ποια είναι η πραγματική “Πυρίτιδα” του έργου;
Χ: Η μετωπική σύγκρουση του ονείρου για ένα καλύτερο (;) αύριο με την πραγματικότητα του σήμερα, όπως την έχει γράψει η Ιστορία.
Θ: Ωστόσο για μένα, για εμάς, εφ’ όσον το έργο έχει μετασχηματιστεί σε σκηνική πράξη, η πυρίτιδα –της παράστασης πια– είναι η ίδια η ενέργεια της ομάδας, όσα προκαλούν το ένα στο άλλο, η ομάδα στο κοινό και το κοινό στην ομάδα, εδώ και τώρα.
Η πυρίτιδα απαιτεί μια σπίθα για να οδηγήσει σε ανάφλεξη και στην έκρηξή της. Στις μέρες μας, από πού θεωρείτε ότι θα μπορούσε να προέλθει μια τέτοια σπίθα;
Θ: Από ένα μεγάλο και αναπάντεχο συμβάν. Η δολοφονία του Γρηγορόπουλου ήταν ένα τέτοιο συμβάν. Τα Τέμπη είναι μια τέτοια σπίθα. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ επίσης. Η απεργία του Πάνου Ρούτσι, αν δεν ικανοποιούνταν τα αιτήματά του, θα ήταν ένα τέτοιο συμβάν. Ο βομβαρδισμός του Παρθενώνα, θα ήταν ένα τέτοιο συμβάν. Η δολοφονία ενός πρωθυπουργού επίσης. Ωστόσο θεωρώ, και το έργο αυτό μας απέδειξε, ότι το θέμα δεν είναι αυτή η σπίθα. Είναι το πώς (αφήσαμε να) φτάσουμε στην κατάσταση που μία σπίθα θα προκαλέσει έκρηξη.
Μαζί με τους μαθητές σου καλείστε να φέρετε την “Πυριτιδαποθήκη” στη σκηνή του θεάτρου “Κάτω από τη Γέφυρα”. Ποιές ήταν οι προκλήσεις τόσο για σένα όσο και για την ομάδα σας;
Θ: Έχουμε την τύχη να βρισκόμαστε σ’ ένα πολύ φιλόξενο θέατρο που στέκεται αρωγός στην όσο το δυνατόν πιο ομαλή και «εύκολη» μετάβασή μας και με το θίασο μπαίνουμε στην τέταρτη χρονιά συνεργασίας οπότε μόνο μία πρόκληση υπήρξε: να «λύσω» το φόβο της ομάδας για το πως θα υποδεχτεί το κοινό αυτή την ιδιότυπη παράσταση.
Χ: Η βασική πρόκληση που αντιμετωπίσαμε ως νέοι ηθοποιοί ήταν η ανακάλυψη του τι πραγματικά σημαίνει να έχεις μόλις τελειώσει τη Δραματική Σχολή και να θεωρείσαι επαγγελματίας ηθοποιός στην Ελλάδα σήμερα. Ξαφνικά, εκτός από τη συζήτηση για το έργο και την προσέγγιση του ρόλου, ήρθαν στην κουβέντα ένσημα, ΦΠΑ, κόστος παράστασης, δικαιώματα, εισιτήρια, επικοινωνία, διαφήμιση και πολλά-πολλά άλλα, που ευτυχώς χάρη στους εξαιρετικούς συνεργάτες μας αντιμετωπίζονται με ψυχραιμία.
Στο Παλκοσένικο αγαπάμε τις θεατρικές ιστορίες. Ιστορίες που ενέπνευσαν ή απογοήτευσαν, όμως έμειναν στη μνήμη των καλλιτεχνών, είτε βρίσκονταν πάνω, πίσω ή και κάτω από τη σκηνή ως θεατές. Έχεις κάποια τέτοια στιγμή που θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας;
Θ: Όταν επέστρεψα στην Ελλάδα έψαχνα παραγωγό για να στηρίξει τη διπλωματική μου παράσταση. Έπειτα από ένα χρόνο και τρεις διαφορετικές εκδοχές του «Βομβιστή του Παρθενώνα» και πολλαπλάσιες απογοητεύσεις η μόνη λύση ήταν να γίνει με δική μου παραγωγή και αυτό πρακτικά σήμαινε να ζητήσω από φίλους και γνωστούς μου ηθοποιούς και συνεργάτες να με στηρίξουν. Αυτή η τελική εκδοχή ήταν η παράσταση που είχα ονειρευτεί εξ’ αρχής – απλώς δεν το ήξερα, νόμιζα πως κάτι άλλο ήθελα – κι αυτό το οφείλω στον Λευτέρη, στον Τρύφωνα, στη Μαρία, στο Δημήτρη, στη Μαριλένα, στην Εβίνα, στο Νίκο, στην Αλεξάνδρα, στη Λουκία, στη Μαρίνα, στη Νικολέτα και σε μερικούς ακόμα.
Χ: Ήδη από όταν μπήκα στη Δραματική Σχολή άρχισα να βλέπω αλλαγή στον τρόπο που αντιμετώπιζα τα πράγματα – προερχόμενη από ένα αυστηρό και ορθολογιστικό περιβάλλον, καθώς και απόφοιτη Οδοντιατρικής Σχολής – με αποκορύφωμα την ενασχόλησή μου, εκτός από ηθοποιός, και σαν βοηθός παραγωγής της “Πυριτιδαποθήκης”. Η επιμονή του Θεοδόση και η πίστη της Ομάδας με παρακινούν συνεχώς να προσπαθώ για να καταφέρω αυτό το “ιδανικό” που ονειρεύομαι, με αισιοδοξία, ευγένεια, χωρίς ντροπές και άμυνες. Να βλέπω παντού ευκαιρίες και “δώρα”, παρά εμπόδια και προβλήματα.
Εκτός την ” Πυριτιδαποθήκη”σχεδιάζετε κάτι άλλο για τη θεατρική σεζόν που μόλις ξεκινά ή για το μέλλον;
Θ: Μαθήματα στο Νέο Ελληνικό Θέατρο και στον Πειραϊκό. Πέραν αυτών, σχέδια και συζητήσεις πάντα υπάρχουν. Οψόμεθα!
Θεοδόση και Χρύσα, σας ευχαριστούμε πολύ για την όμορφη κουβέντα μας,
ήταν μεγάλη χαρά να σας φιλοξενούμε σήμερα στο Παλκοσένικο και σας ευχόμαστε κάθε επιτυχία!
Η “Πυριτιδαποθήκη” ξεκινάει εκρηκτικά στις 20 του Οκτώβρη και θα ανεβαίνει κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 20:00.
Διαβάστε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση εδώ.